Verzekeringsfraude: wat is dat en wat zijn de gevolgen?

Volgens een recente raming van Assuralia, de Beroepsvereniging van de Verzekeringsondernemingen, wordt er in ons land jaarlijks voor 120 à 150 miljoen euro aan verzekeringsfraude gepleegd.

De gevolgen hiervan zijn in de eerste plaats de verzekeringsmaatschappijen zelf, maar uiteindelijk worden de kosten wel mee gedragen door alle eerlijke consumenten. Want door toedoen van fraudeurs zou een gemiddeld Belgisch gezin elk jaar voor zijn verzekeringspremies tot bijna 200 euro extra betalen!

In dit artikel vertellen onze specialisten meer over opzettelijke verzekeringsfraude en nalatigheid, over valse verklaringen en wat daarvan de gevolgen kunnen zijn.

Verschil tussen opzettelijke fraude en nalatigheid

Opzettelijke verzekeringsfraude gebeurt doorgaans:

• bij het afsluiten van een contract: door bewust relevante informatie achter te houden die nodig is die om het te verzekeren risico correcte te beoordelen of valse verklaringen af te leggen, en dit om te vermijden dat de dekking wordt geweigerd of om betere voorwaarden of een lagere premie te krijgen;
• bij de aangifte van een schadegeval, dat dan bijvoorbeeld door de verzekerde zelf werd uitgelokt, dat helemaal niet heeft plaatsgevonden of dat wordt overdreven om een grotere vergoeding op te strijken.

Dikwijls is er echter sprake van onachtzaamheid en niet zozeer van bedrieglijk opzet. In dat geval heeft de verzekerde niet de bedoeling om onterecht geld los te weken, maar vergat hij vaak gewoon om bepaalde informatie of wijzigingen in zijn situatie aan zijn verzekeringsmaatschappij of -tussenpersoon te melden. Met als gevolg dat hij mogelijk niet of onvoldoende verzekerd is als er iets gebeurt.

Enkele voorbeelden van verzekeringsfraude

1. Bij het afsluiten van het contract:

Jan sluit bij een nieuwe verzekeraar een autoverzekering af. Hij verzwijgt echter dat hij vorig jaar in dronken toestand een ongeval veroorzaakte, waardoor hij zijn rijbewijs twee maanden kwijtraakte. Gevolg? Bij een schadegeval zal de verzekeringsmaatschappij wel het slachtoffer vergoeden, maar ook het uitgekeerde bedrag integraal terugvorderen van Jan. Mogelijk wordt ook het verzekeringscontract van Jan nietig verklaard of stopgezet.

2. In de loop van het contract:

Marie sloot twee jaar geleden een autoverzekering af voor haar wagen. Hoewel die nog in prima staat is, liet ze haar oog vallen op een nieuwer model. Maar omdat ze daarvoor niet genoeg geld heeft, schakelt ze een kennis in om tegen een kleine vergoeding haar huidig wagen tot schroot te herleiden. Marie geeft dit aan als ongeval en om via haar omniumverzekering een ruime schadevergoeding te krijgen.

Wat zijn de mogelijke gevolgen en sancties van verzekeringsfraude?

Als de verzekeraar van Jan of Marie kan bewijzen dat er fraude in het spel is, dan kan hij een klacht neerleggen. Fraudeurs kunnen strafrechtelijk vervolgd worden en zelfs een gevangenisstraf krijgen. Hun naam wordt ook voor een periode van 10 jaar opgenomen in de zwarte lijst of RSR (het bestand risques spéciaux/speciale risico’s van Datassur), een gemeenschappelijke databank die zowat alle Belgische verzekeraars kunnen consulteren.

Wat als u bepaalde informatie vergeet te melden aan uw verzekeraar?

Een voorbeeld: Willem verzekert zijn auto al jaren bij dezelfde maatschappij. Recent vernam hij na een medisch onderzoek dat hij suikerziekte heeft, een aandoening die in ernstige gevallen kan leiden tot bewustzijnsverlies. Willem meldde dit niet aan zijn autoverzekeraar. Nochtans verhoogt deze ziekte het risico voor de verzekeraar. Tijdens een lange autorit naar zee wordt Willem plots onwel en veroorzaakt een ongeval.

Gevolg? Verzekeraars maken een duidelijk onderscheid tussen opzettelijke fraude en slordigheid of onachtzaamheid. In het geval van Willem is het aan de rechter om te beslissen of dit al dan niet onopzettelijke fraude is en wie de kosten zal dragen.

Zes tips om snel en correct te worden vergoed door uw verzekeraar na een schadegeval

• Bezorg uw verzekeraar of verzekeringsadviseur altijd accurate en volledige informatie.
• U verhuist? Geef onmiddellijk uw adreswijziging door aan uw verzekeringsmaatschappij. Doet u dat niet, dan ontvangt u misschien geen betalingsaanvragen meer en loopt u het risico onverzekerd te zijn.
• Breng uw verzekeraar of adviseur op de hoogte van ingrijpende gebeurtenissen in uw leven, zoals ziekte of overlijden van naaste familieleden.
• Uw autosleutel(s) zijn gestolen? Meld dit meteen en laat zo nodig onmiddellijk de transpondercodes van uw autosleutels wijzigen bij uw garagist. Goed om te weten: bij diefstal van uw wagen wordt door uw verzekeraar naar al uw autosleutels gevraagd.
• Behalve in noodgevallen wacht u na schade beter met herstellen tot de schade werd vastgesteld door uw verzekeraar. Neem altijd foto’s of verzamel bewijzen van de schade: zo heeft uw verzekeraar een duidelijk beeld van de schade en kan u vlot en correct worden vergoed.
• U twijfelt of u iets moet melden of aangeven aan uw verzekeraar? Vraag het even na aan uw verzekeringsadviseur!

Bron: Artikel Assuralia ‘Verzekeringsfraude is een maatschappelijk probleem’ (1/2/2024).