Autorijden met medicijnen – medische rijgeschiktheid

Sinds 1 oktober 1998 mag u niet autorijden als u lijdt aan bepaalde lichamelijke of geestelijke aandoeningen. We hebben het dan zowel over neurologische stoornissen (zoals epilepsie), cardiovasculaire aandoeningen, diabetes en hartkwalen als geestelijke gezondheidsproblemen.

Medische vragenlijst bij ziekte of handicap

Bij het opstellen van een verzekeringsvoorstel – dus nog voor u een contract tekent – vraagt uw verzekeraar of u een ziekte of een handicap hebt. Afhankelijk van uw antwoord moet u mogelijk een bijkomende medische vragenlijst invullen. Uw verzekeraar kan ook een bevestiging van uw arts vragen dat u nog kunt rijden. Aan de hand van deze informatie beslist de verzekeraar of hij u kan verzekeren, en tegen welk tarief.

Medische aandoeningen die uw rijvaardigheid beïnvloeden

Medische aandoeningen zoals spierziektes, epilepsie, suikerziekte, hartkwalen, … kunnen een invloed hebben op uw rijvaardigheid. Maar ook na een operatie of als u bepaalde medicatie neemt, mag u dikwijls (al dan niet tijdelijk) de baan niet op. Doet u dat toch en negeert u het advies van uw arts, dan kan uw verzekeraar bij een ongeval waarbij u onder invloed bent van medicijnen die uw rijgeschiktheid beïnvloeden (ernstige fout) de uitgekeerde schadevergoeding terugeisen, en dat tot een bedrag van ruim 31.000 euro.

Belangrijk:
Hebt u al een autoverzekering en krijgt u een ziekte die uw rijvaardigheid beïnvloedt, contacteer dan meteen na de diagnose uw verzekeraar.

Moet ik mijn autoverzekeraar laten weten dat ik medicatie neem?

Gebruikt u geneesmiddelen die uw waarneming, stemming, concentratievermogen, psychomotoriek of oordeelsvermogen beïnvloeden? Dan kan uw arts u verplichten tijdelijk uw wagen aan de kant te laten staan en mogelijk zelfs uw rijbewijs in te leveren. Contacteer in dat geval onmiddellijk uw verzekeraar.

Bent u genezen en stopt u met het nemen van medicatie, dan krijgt u, na groen licht van uw arts (in de vorm van een rijgeschiktheidsattest), uw rijbewijs terug.

3 categorieën geneesmiddelen

Geneesmiddelen worden onderverdeeld in drie categorieën naargelang de invloed op de rijvaardigheid:

• Categorie 1: hebben waarschijnlijk geen nadelige invloed op de rijvaardigheid.
• Categorie 2: hebben een lichte of matige invloed op de rijvaardigheid. U krijgt het advies geen wagen te besturen de eerste dagen van de behandeling.
• Categorie 3: hebben een nadelige invloed op de rijvaardigheid. Uw dokter adviseert u om niet meer met de wagen te rijden.

Schrijft uw arts u medicatie voor, lees dan altijd aandachtig de bijsluiter. Medicijnen kunnen uw reactievermogen verminderen zonder dat u het beseft. Twijfelt u, contacteer dan uw arts of apotheker.

12 vuistregels voor het gebruik van medicatie achter het stuur
 

1. Schrijft uw arts geneesmiddelen voor? Lees dan aandachtig de bijsluiter en vooral de mogelijke bijwerkingen op uw rijgedrag. En luister zeker naar het advies van uw arts.
2. Gebruik nooit een medicament dat voor iemand anders werd voorgeschreven. Wat goed is voor een ander, is niet noodzakelijk goed voor u. Bovendien zijn doseringen vaak aan de persoon aangepast.
3. Drink in geen geval alcohol als u met de auto rijdt. Het beïnvloedt uw perceptie en concentratie, en kan de bijwerkingen van uw medicijnen beïnvloeden of zelfs hun effecten tenietdoen. Opgelet! Rijdt u dronken? Bij een ongeval met of zonder medicatie kan uw verzekeraar de terugbetaling van zijn tussenkomst eisen. Dat bedrag kan oplopen tot 31.000 euro.
4. Vermijd lange trajecten of nachtelijke ritten als u medicatie neemt. Een ziekte vergt heel wat van uw lichaam. Het is niet verstandig om dan extra fysieke en mentale inspanningen te leveren.
5. Wees vooral voorzichtig bij de start van uw behandeling. Overschrijd nooit de voorgeschreven dosis en let op als u meerdere geneesmiddelen combineert.
6. Respecteer de uren en de manier waarop u uw medicatie moet gebruiken. Als u bij de inname ervan iets moet eten of drinken, neem dan wat proviand mee voor onderweg.
7. Twijfelt u aan de bijwerkingen? Vraag dan raad aan uw arts of apotheker. Signaleer ook dat u van plan bent om met de wagen te rijden en licht hen in als u nog andere medicatie neemt.
8. Stop met rijden van zodra u bijwerkingen ondervindt. Slaperigheid, concentratieproblemen, duizeligheid of problemen met uw zicht zijn levensgevaarlijk als u achter het stuur zit. Als u zelf deze signalen niet opmerkt, luister dan naar het advies van uw passagiers.
9. Rijd bij voorkeur overdag. Verplaatsingen in het donker vragen meer concentratie en de neiging om in te dommelen is groter.
10. Drink geen koffie of energiedrankjes om de bijwerkingen te bestrijden. Het zijn lapmiddelen die u geen meter vooruithelpen.
11. U bent een professionele chauffeur (zoals een buschauffeur of een vrachtwagenbestuurder)? Meld dit aan uw arts op het moment dat hij of zij u medicijnen voorschrijft.
12. Kruip niet achter het stuur met een griep of stevige verkoudheid. Een grieperige automobilist rijdt net zo slecht als een dronkaard. Als u niest of hoest, sluit u bovendien uw ogen in een reflex en ziet u niet meer wat er rondom u gebeurt.

Wat zegt de wet?

Er bestaat geen test waarmee de politie kan controleren of u onder invloed van medicijnen rijdt. Nochtans is rijden ‘in een soortgelijke staat als dronkenschap ten gevolge van het gebruik van medicijnen’ strafbaar. U riskeert boetes tussen 1.600 en 16.000 euro en een rijverbod van een maand tot vijf jaar of zelfs een definitief rijverbod.

Als u met een voertuig rijdt, moet uw fysieke en psychische toestand voldoen aan de minimale medische vereisten. Als u regelmatig medicijnen neemt die uw rijgeschiktheid verstoren of als u hoeveelheden neemt die uw rijgedrag veranderen, dan bent u niet meer in staat om te rijden.

Wat zijn de gevolgen als ik mijn ziekte of medicatie niet aangeef bij mijn verzekeraar?

Verzwijgt u opzettelijk een medisch probleem omdat u wilt blijven autorijden en veroorzaakt u een ongeval te wijten aan uw ziekte of het gebruik van medicatie? Dan heeft uw autoverzekeraar volledig verhaalsrecht. Uw autoverzekeraar zal weliswaar eerst het slachtoffer vergoeden, maar zal nadien het volledige bedrag van u terugeisen als u opzettelijk uw ziekte of medicijngebruik hebt verzwegen. 

Wat als mijn arts mij ongeschikt verklaart om nog met de auto te rijden?

Intrekking van het rijbewijs om medische redenen

Als uw arts u laat weten dat u (al dan niet tijdelijk) niet meer rijgeschikt bent, hebt u vier werkdagen de tijd om uw rijbewijs in te leveren. Hoe u uw rijbewijs terugkrijgt, hangt af van het gewest waar u woont:

• In het Brusselse en Vlaamse Gewest kan het CARA (Centrum voor Rijgeschiktheid en Voertuigaanpassing) uw rijvaardigheid testen.
• In het Waalse Gewest neemt het DAC (Département d’Aptitude à la Conduite) dat voor zijn rekening.

Het CARA of DAC kan u, indien nodig, documenten geven waarmee u uw rijbewijs terugkrijgt of een nieuw kunt behalen. Er kan bijvoorbeeld ook besloten worden dat u uw auto moet aanpassen of dat er bepaalde beperkingen gelden voor het gebruik van uw rijbewijs.

Conclusie: als u een medisch probleem hebt, meld het dan aan uw autoverzekeraar. 
Anders riskeert u dat u na een ongeval zelf voor alle kosten opdraait.

Wist u dat een P&V-adviseur u kan helpen met al uw persoonlijke verzekeringsvragen? Klik hier om een P&V-adviseur te vinden in uw buurt.