Lage-emissiezones
Alles weten over de lage-emissiezones in België?
Langs de toegangswegen van grote steden die groener willen worden, staan er voortaan verkeersborden die aangeven dat u een lage-emissiezone (LEZ) binnen- of buitenrijdt. De waarschuwing geldt voor bepaalde voertuigcategorieën. Wie mag waar rijden, onder welke voorwaarden en tegen welke prijs? Dit artikel biedt u alle informatie over lage emissiezones in België
Borden bij het begin en het einde van de lage-emissiezone
Wat is een LEZ?
LEZ staat voor Low Emission Zone en betekent letterlijk ‘lage-emissiezone’. Wanneer u een LEZ binnenrijdt, wordt de toegang voor zogenaamde 'vervuilende' wagencategorieën beperkt en betalend. In België valt de invoering van de lage-emissiezones onder de gewestelijke of gemeentelijke bevoegdheid.
Waarvoor dienen lage-emissiezones?
Het inademen van uitlaatgassen van een auto of vrachtwagen is allesbehalve goed voor de gezondheid. De Wereldgezondheidsorganisatie meldde dat de uitstoot van verontreinigende stoffen door motoren jaarlijks verantwoordelijk is voor 75.000 vroegtijdige sterfgevallen in Europa. De invoering van lage-emissiezones heeft tot doel de luchtkwaliteit en de volksgezondheid te verbeteren. Het is dan ook niet verwonderlijk dat steeds meer grote steden de toegang verbieden aan de meest vervuilende voertuigen.
LEZ in België: welke voertuigen hebben toegang en tot wanneer?
De lidstaten van de Europese Unie baseren zich allemaal op de Europese emissienormen (euronormen) om de luchtvervuiling veroorzaakt door het wegverkeer te verminderen. Om dit te bereiken stelden ze een kalender op van de verschillende voertuigtypes, met vermelding van de motorisering en euronorm per kalenderjaar. In België past elk gewest zijn eigen kalender toe.
Hoe kom ik de euronorm van mijn voertuig te weten?
Raadpleeg het kentekenbewijs van de auto onder de verwijzing: milieuklasse (V9). Als de euronorm niet wordt vermeld, gebruikt u de datum van de eerste inschrijving. U vindt deze informatie ook terug op deze website.
Een voorbeeld op een oud kentekenbewijs
Een voorbeeld op een recent kentekenbewijs
De lage-emissiezones in België
Vanaf 2025 gelden voor heel Wallonië, het Brussels Gewest en de steden Gent en Antwerpen toegangsbeperkingen met het oog op de milieubescherming.
Lage-emissiezone in Brussel
Brussel is misschien de meest toeristische stad van België, maar toch denkt u beter twee keer na voordat u er met de auto naartoe rijdt. Sinds 2018 geldt er een lage-emissiezone en worden alle Belgische nummerplaten automatisch gescand door camera's om na te gaan of de voertuigen voldoen aan de CO2-normen. Buitenlandse voertuigen moeten zich verplicht registreren voordat ze de hoofdstad binnenrijden. Deze registratie is gratis.
Sinds 2022 verbiedt Brussel de toegang aan dieselvoertuigen van vóór 2011 (Euro 1, Euro 2, Euro 3, Euro 4) en voorziet zelfs een algemeen verbod in 2030. De meeste benzinevoertuigen hebben nog vrije toegang tot de hoofdstad, maar de Brusselse regering is van plan om tegen 2035 alle voertuigen met verbrandingsmotor uit het verkeer te bannen.
Vanaf 1 januari 2025 verscherpt Brussel de toegangsvoorwaarden voor dieselvoertuigen naar minimaal Euro 6.
Gedetailleerde tabel van de voertuigen die al dan niet in Brussel mogen rijden:
Lage-emissiezone in Wallonië
Vanaf 1 januari 2025 gelden er beperkingen op het hele Waalse grondgebied.
Onderstaande tabel geeft de verschillende datums van inwerkingtreding van de maatregel, samen met de lijst van de voertuigen die in deze zones mogen rijden.
Voertuigen van categorie M1 met de volgende kenmerken zullen (nog steeds) worden toegelaten in het verkeer:
Lage-emissiezone in Vlaanderen
Enkel de steden Antwerpen en Gent voerden een milieuzone in met beperkingen, toegangsverboden en een tolsysteem. In de lage-emissiezones in Vlaanderen werden camera's geïnstalleerd die 24 uur op 24, 7 dagen op 7, de inkomende en uitgaande nummerplaten scannen.
Antwerpen
De meeste vervuilende voertuigen krijgen geen toegang meer tot de stad. Sinds 2020 zijn Euro 3-dieselvoertuigen of lager verboden in Antwerpen. Elke bestuurder van een dieselvoertuig Euro 4 of meer zal wekelijks, maandelijks of jaarlijks een vergoeding moeten betalen om in Antwerpen te rijden.
Onderstaande tabel geeft een algemeen overzicht van de diesel- of benzine- /LPG- /aardgasvoertuigen die toegelaten zijn in Antwerpen.
Overzicht normen vanaf 2020
Euronorm |
Diesel |
Benzine, aardgas, LPG |
Euro 6/VI |
Toegang |
Toegang |
Euro 5/V* |
Toegang |
Toegang |
Euro 4/IV |
Toegang na betaling |
Toegang |
Euro 3/III met roetfilter |
Toegang met dagticket LEZ |
Toegang |
Euro 3/III zonder roetfilter |
Toegang met dagticket LEZ |
Toegang |
Euro 2/II |
Toegang met dagticket LEZ |
Toegang |
Euro 1/I |
Toegang met dagticket LEZ |
Toegang met dagticket LEZ |
Vóór de Euronormen |
Toegang met dagticket LEZ |
Toegang met dagticket LEZ |
Gent
De luchtkwaliteit in Gent lijkt ook te verbeteren. De stad heeft immers een LEZ ingevoerd in het hele stadscentrum, namelijk binnen de ring rond Gent (R40). Het resultaat is dat alleen voertuigen die aan de voorschriften voldoen, toegang hebben. Voor wie Gent wil binnenrijden met een voertuig dat niet toegelaten is, zijn LEZ-dagpasjes beschikbaar. De enige voorwaarde is dat er maximaal acht keer per jaar een dergelijke pas kan aangevraagd worden.
Controles en boetes
Voldoet uw voertuig aan de toegelaten normen? In dat geval hoeft u niets te doen om toegang te krijgen tot een lage-emissiezone. Als u daarentegen een LEZ betreedt met een verboden voertuig, begaat u een inbreuk en riskeert u een boete waarvan het bedrag verschilt van gewest tot gewest.
In Brussel bijvoorbeeld krijgt u een boete van 350 euro. Een tweede boete van hetzelfde bedrag kan pas worden opgelegd drie maanden na uw eerste overtreding.
In Vlaanderen verschilt de boete van stad tot stad. Antwerpen binnenrijden met een voertuig dat niet voldoet aan de normen kost u eerst 150 euro, daarna 250 euro en vervolgens 350 euro.
Vanaf 2023 zal Wallonië ook sancties opleggen bij niet-naleving van de LEZ.
Wat met oldtimers in de LEZ?
Oldtimers stoten veel meer fijnstof en roet uit dan recente wagens. Daarom wordt ook de toegang van die oldtimers in een aantal steden beperkt, tenzij anders bepaald in een afwijking.
Brussel staat bijvoorbeeld het verkeer toe van voertuigen ouder dan dertig jaar op voorwaarde dat ze zijn ingeschreven met de Belgische nummerplaat 'O'. In Wallonië zou er in dit stadium geen probleem mogen zijn. In Vlaanderen is het echter wat ingewikkelder. Gaat u met een oldtimer naar Gent, Antwerpen of elders in Vlaanderen? Neem dan zeker een kijkje op de betreffende website om verrassingen te vermijden.